तेकवान्दो खेलबाट अन्तराष्ट्रिय निर्णयक बन्न सफल खेलाडी दिपेन्द्र ढकाल तेक्वान्दो डोजाङ कुशादेवीबाट तेक्वान्दो खेल जीवन सुरु गरी २०६७ देखि आर्मी क्लवमा प्रवेश गरेका हुन् । नेपाली सेनाभित्र रहेर निर्णायक बन्नु भनेको फलामको च्युरा चपाउनु जस्तै थियो तर उनले त्यो चिउरा सहजै चपाए भन्दा फरक पर्दैन । कडा मेहनत र दृढ आत्मविश्वास नै उनको सफलताको स्रोत हो । काभ्रेको साविक कुशादेवी गा.वि.स. वडा नं. २, हाल पनौती न.पा. वडा नं. ३ का दिपेन्द्र ढकाल तेक्वान्दोका अन्तराष्ट्रिय प्रशिक्षक हुन् । २०४५ सालमा बुबा पुष्कर ढकाल र आमा सीता ढकालको कोखबाट जन्मिएका दिपेन्द्र ढकालसँग नवदृष्टि डटकमले गरेको कुराकानी ।
-कसरी भयो तपाईको खेल जीवनको सुरुवात ?
मेरो बाल्यकाल सामान्यतया सुखमय नै थियो । घरमा खेतीपाती प्रशस्तै हुन्थ्यो । बुवाले व्यापार पनि गर्नुहुन्थ्यो । बुवाको र आमाको संघर्षका कारण हाम्रो बाल्यकाल सुखमय नै वितेको थियो । पछि बाल्यकालदेखि नै भनौं या सानो छँदा देखि नै भनौं खेलप्रति एकदमै रुची थियो । मेरो खेलप्रतिको रुचि देखेर नै म सानो छँदा बुवा र आमाले तेक्वान्दो खेल्न आग्रह गर्नुभयो । बुवा– आमाको ईच्छा नै त्यो भईसकेपछि मलाई घर नजिकैको तेक्वान्दो डोजाङमा २०५७ सालमा भर्ना गरिदिनुभयो । पढाईलाई पनि सँगै निरन्तरता दिनुपर्ने भएकोले केही अप्ठारो महसुस पनि हुने गर्दथ्यो तर त्यसलाई सहज ढंगले अगाडि बढाउने दृढ विश्वासका साथ तेक्वान्दोमा निरन्तरता दिएँ । लालीगुराँस तेक्वान्दो डोजाङबाट तेक्वान्दो खेल शुरु गरको हुँ । मलाई ब्ल्याक बेल्ट लिन भने पनौती तेक्वान्दो डोजाङमा जानुपर्ने भएकोले अझ थप संघर्ष गर्नुप¥यो । तर त्यसमा म सफल बने ।
कत्तिको कठिन रहेछ प्रशिक्षक बन्न ?
धेरैले खेल बुझेका हुन्छन् तर खेलको नियम बुझेका हुँदैनन् । खेलको नियम बुझ्ने र खेल बुझ्नेलाई थाहा हुन्छ प्रशिक्षकको महत्व । अझ तेक्वान्दो खेलका खेलाडी÷प्रशिक्षक सबैभन्दा विश्वासिलो र आर्दश व्यक्ति मात्रै हुन्छन् । तेक्वान्दो खेलमा खेलाडी बन्नुभन्दा प्रशिक्षक बन्नु सबैभन्दा गाह्रो कुरा हो । प्रशिक्षक बन्नको लागि निरन्तर साधनको जरुरत पर्दछ । जब एउटा प्रशिक्षक बन्छ । उसलाई प्रशिक्षक बन्नेको भन्दा हजारौं गुणा धेरै साधना मिहेनत कर्तव्य पालना गर्नुपर्छ निर्णायक बन्नको लागि । अझ नेपाली सेनाभित्र रहेर निर्णायक बन्नु भनेको फलामको च्युरा चपाउनु जस्तै हो । तर फलामको च्युरा समेत चपाएर आफूलाई नेपाली सेनाकै पहिलो अन्तराष्ट्रिय तेक्वान्दो निर्णायक बनाउन सफल भएँ ।
चीनबाट अन्तराष्ट्रिय निर्णायक बन्नुभयो नि ?
२०५७ सालमा लालीगुराँस तेक्वान्दो डोजाङ कुशादेवीबाट तेक्वान्दो खेल जीवन सुरु गरी २०६७ देखि आर्मी क्लवमा प्रवेश गरेको थिएँ । नेपाली सेनामा प्रवेश गरेसँगै राष्ट्रिय तथा अन्तराष्ट्रिय खेलमा सहभागीता जनाउने अवसर मिल्यो । त्यही अवसर जस्ले उपाधीको दावेदार समेत बनायो । २०७१ देखि विभिन्न प्रतियोगितामा निर्णायकको भुमिका निर्वाह गरि हालसम्म दर्जनौं बढी राष्ट्रिय खेल सञ्चालन पनि गर्दै आएको छु । मेरो अथक प्रयास नै अन्तराष्ट्रिय निर्णायकको सफलता हो । चिनमा पुगेर निर्णायक बनें । चीनको धगहष शहरमा २० जुलाई २०१८ देखि २३ जुलाई २०१८ सम्म भएको तेक्वान्दो खेलको अन्र्तराष्ट्रिय निर्णायक सेमिनारमा सहभागी भई उत्तिर्ण हुन सफल भए । नेपाली सेनाबाट ३६ बर्षपछि तेक्वान्दो खेलको एकमात्र अन्र्तराष्ट्रिय निर्णायक बन्न सफल भएको छु । सेमिनारमा नेपालबाट ६ जना सहभागी थियौं ।
सफलता चुमेका खेलाडीहरु निकै घमण्डी हुन्छन् भन्छन नि ?
म खेलाडी, प्रशिक्षक र निर्णायक सबै हो । म सरल छु । मिलनसार छु । कम बोल्छु, अलिक रिजर्भ बन्न मन पराउँछु । धेरै बोलीराख्नै मन लाग्दैन । मन मिल्ने साथीहरुसँग मात्रै धेरै क्लोज हुन्छु । म धेरै नबोल्ने भएकोले कतिपयले घमण्डी समेत भन्ने गरेका छन् । तर त्यस्तो होइन । कुनैपनि काममा हात हालेपछि त्यो काम सफल बनाएरै छाड्ने मेरो स्वभाव छ । राष्ट्रिय तथा अन्तर्रा्ष्ट्रिय खेलमा सहभागिता जनाउँछु भनेको थिएँ त्यो पुरा गरेँ र पछिल्लो समय तेक्वान्दोको राष्ट्रिय निर्णायक हुँदै अन्तराष्ट्रिय निर्णायक सम्म बन्न सफल भएँ । म कम बोल्छु तर घमण्डी भने पक्कै छैन ।
तपाईको सफलता पछाडिको मुख्य श्रेय कस्लाई दिनुहुन्छ ?
करिब दुई दर्जनभन्दा बढी राष्ट्रिय खेलहरुमा निर्णायकको भूमिका निर्वाह गरिसकेपछि अग्रज गुरुहरुको प्रेरणा हौसला र मेरो हरेक अभियानहरुमा सफल र सबल बनाइदिनुहुने सम्पूर्ण गुरुवर्गहरु, सहयात्री मित्रहरु, आफन्तजनहरु, मेरो जन्मदाता आमा बुवा, मेरो खुट्टा समातेर तेक्वान्दो खेल सिकाउनुहुने आदरणीय गुरु बिनोद थापा, रामचन्द्र कर्माचार्य गुरु र अन्तराष्ट्रिय क्षेत्रमा प्रवेश गर्न हौसला दिने मेरा सम्पूर्ण अग्रज गुरुहरु तथा नेपाल आर्मीक्लव, नेपाल तेक्वान्दो संघ तथा मेरो कडा मेहनत र दृढ आत्मविश्वास नै मेरो सफलताको स्रोत हो ।
खेल जीवन मोडिने त होईन नि ?
मेरो सानैदेखिको रुचि भनेकै तेकवान्दोको हो र सफलता पनि तेकवान्दोबाट नै मिलेको छ । मेरो जीवनभर तेक्वान्दामा नै लाग्ने लक्ष्य छ । त्यसका लागि सैनिक स्कूल भक्तपुरमा नियमित रुपमा तेक्वान्दो प्रशिक्षण गराउँदै आइरहेको छु । त्यसैगरी निकट भविष्यमा आफू जन्मेको ठाउँमा तेक्वान्दो खेलको पूर्ण जानकारी दिनको निमित्त तेक्वान्दो एकेडेमी सञ्चालनमा ल्याउने तयारी गरिरहेको छु । तेक्वान्दो मोडेर अरु रोज्दिन ।
खेल र स्वास्थ्यप्रति तपाईको दृष्टिकोण के छ ?
मैले तेक्वान्दोमा चौंथो डान प्राप्त गरेको छु । हाल सैनिक स्कुल भक्तपुरमा तेक्वान्दो प्रशिक्षण गराउदै आएको छु । अब अन्तराष्ट्रिय स्तरमा हुने विभिन्न प्रतियोगितामा निणायकको भुमिका निर्वाह गर्न पाउँने अवसर मिलेको छ । जीवनभर तेक्वान्दोमा लाग्ने लक्ष्यकासाथ सैनिक स्कूल भक्तपुरमा नियमित तेक्वान्दो प्रशिक्षण गराइरहेको छु । म अन्तराष्ट्रिय निर्णायक मात्र नभई म एक तेक्वान्दो प्रशिक्षक पनि हुँ । म प्रशिक्षक भएकोले पहिला आफैं फिट हुन जरुरी छ । त्यसैले आफू पहिला फिट भएपछि मात्र खेलाडिहरुलाई प्रशिक्षण दिन सकिन्छ । त्यसैले आफ्नो स्वास्थ्य प्रति सचेत हुन्छु । दैनिक रुपमा खेलाडीहरुलाई प्रशिक्षण गराउनुपर्ने भएकोले व्यक्तिगत व्यायाम पनि हुन्छ, स्वस्थ्य छु ।
अन्त्यमा, भन्नूपर्ने केही छुटेजस्तो लाग्यो कि ?
पहिले त आवाजविहिनहरुको आवाजको बोल्ने नवदृष्टि डटकम परिवारलाई आफ्ना भनाई, अनुभुति र सफलताको विषयमा राख्ने अवसर दिनुभएकोमा धन्यवाद दिन चाहान्छु । खेल जीवन नै राष्ट्रको गहना हो । खेलले राष्ट्रलाई चिनाउन्दछ । हाम्रोजस्तो देशमा खेल क्षेत्र र खेलाडीहरुका लागि अन्य मुलुकमा जस्तै खासै लगानी छैन भन्दा हुन्छ । राज्यको लगानी अब खेल क्षेत्रमा हुनुपर्दछ । विश्वमा चिनाउने खेल क्षेत्रलाई राज्यले राम्रोसँग संबोधन गर्न सक्यो भने देशको पहिचान पनि विश्वमा हुन्छ । मेरो सफलतामा सहयोगी सबैसबैमा आभार व्यक्त एवं अग्रजहरुप्रति नमन ।
